The LI Hackathon: het hele verhaal

Begeleid verdwalen met studenten van de Radboud Universiteit: Legal intelligence organiseerde een juridische hackathon. Zeven teams begaven zich op het snijvlak jurist en data en gingen de uitdaging aan om een digitale oplossing te bouwen voor juristen. Een verslag vanuit het Clink Hostel in Amsterdam over Club Mate, het profilen van een jurist en zichtbare opluchting.

De meeste teams zijn al ver voor de starttijd aanwezig in het Clink Hostel in Amsterdam. Een hostel zoals je het liefst een hostel ziet. Met pooltafels, airhockey, design meubels en goede koffie. Gasten zijn her en der verspreid en lezen een boekje, of werken een hangover breakfast naar binnen. Een schril contrast met de developers achterin het hostel, die zich toch ietwat nerveus opmaken voor de aftrap van de eerste juridische hackathon van Legal Intelligence.

Een juridische hackathon, dat klinkt als een contradictio in terminis. Hackathons echter gaan nog maar weinig over computervredebreuk, vaker over technische oplossingen voor dagelijkse vraagstukken.

De ruimte is als een kantoortuin, maar dan met de vakantieganger als doelgroep. Op de vrolijke lounge banken en geel geverfde picknicktafels hebben zeven teams zich verzameld. En net zoals de definitie van een hackathon een vlucht heeft genomen, heeft ook het prototype hacker dat gedaan. T-shirts van ICT-bedrijven, bergschoenen en rechthoekige brillen worden afgewisseld met hippe blouses, skinny jeans en goed bijgehouden baardgroei. Er zijn ook dames aanwezig. Spaarzaam wel, maar het bewijs is geleverd: development is doorgedrongen in alle lagen van de samenleving. Zelfs de juridische.

Ondanks de in de zaal welig tierende Club Mate – het onder hackers bekende drankje met mate-extract bomvol caffeïne – geven de meeste teams aan wel iets te gaan slapen. Anderen geloven niet in slaap. Een hacker uit team Data Galaxy, een team dat zich stort op het scannen van documenten op juridische termen en deze direct vertaalt in overzichtelijke zoekresultaten: “We gaan wel proberen om 48 uur wakker te blijven.” Hij lacht. “Ik moet alleen wel vrijdag werken, dat wordt wat.”

Voorin de zaal zit het team Nintec, gekleed in matchend blauwe shirts vanuit India. Nintec gaat zich twee dagen bezig houden met het analyseren van zoektermen. Zo kun je zien wat de verwachte gevolgen zijn van een juridische actie. Bijvoorbeeld de gegeven boetes in een strafzaak met dezelfde soort feiten, schematisch weergegeven in grafieken. Armin Karimi vertelt: “De uitdaging is vooral om onze kennis van technologie naar de juridische praktijk om te smelten. Een deel van ons team is zelfs speciaal uit India gekomen, om ons te helpen deze dagen.”

De hackers kunnen maar liefst vijfduizend euro winnen. Geen enkel team geeft echter als reden aan om de prijs te winnen. “Het is vooral leuk om lekker met elkaar te kunnen nerden. Zet een groep geeks bij elkaar en het is al gauw gezellig” zegt Arjen Tebbenhof van team GPO, een team dat zich stort op het slimmer maken van het zoeken van data door een advocaat te profilen en te matchen met zijn vakgenoot. In gewonemensentaal: aan de hand van eerdere zoekopdrachten en gedrag op internet de zoekmachine beter te laten voorspellen waar de juridische professional naar op zoek is.

De twee dagen blijken niet alleen mooie ideeën op te leveren. Arjens uitspraak wordt al gauw bevestigd. Na aftrap zijn de teams nog wat schuw, gebrand op de uitvoering van hun concept. Zodra de ideeën post hebben gevat, wordt de sfeer losser. En behulpzamer. Eén team heeft eigenlijk te weinig codeerders. Een paar mensen springen bij, helpen met het uitvoeren van hun plan zodat ze in ieder geval de presentatie kunnen geven. Dat het dan nog niet helemaal werkt, geeft niet. Als het idee echt heel goed is, dan winnen ze alsnog.

Een hackathon is eigenlijk de volwassen broer van de LAN-party uit de tijd van de inbelmodem – omdat je moeilijk heel de dag de lijn bezet kon houden, organiseerde je een feestje met elkaar om lekker te kunnen gamen op het Local Area Network. Het grote verschil is gelegen in de oplevering.

Op vrijdagochtend moeten de hackers een presentatie geven. Verstrooide blikken op de vraag of ze hebben geslapen. De meeste niet of amper, ondanks het voornemen wél een beetje te gaan slapen. Zenuwachtig wordt er op enter gedrukt, voor het inleveren van hun stukje code. Tijdens de demonstratie is de opluchting vaak meer dan zichtbaar wanneer er het volgende scherm zich opent. “Het werkt. Gelukkig.”

De jury is onder de indruk. Een team springt eruit. Of eigenlijk twee. Het vijfkoppige team ‘From RU With Love’, waarbij RU staat voor een iets minder oostelijke variant dan je waarschijnlijk verwacht: RadBoud Universiteit. Hofleverancier hacker gebleken overigens, ook het team ‘Barely Legal’ volgt in Nijmegen een opleiding Computing Science.

From RU heeft een code geschreven voor de grafische weergave van een zoekterm. Je zoekterm komt zo in een bolletje terecht, wat gelinkt wordt aan andere bolletjes met daarin zoektermen die verband houden met je term. Je typt bijvoorbeeld ‘Onrechtmatige daad’ in en dan zie je direct de gelinkte wetten, uitspraken en acties.

Het fijne ervan is dat het inzichtelijk maakt hoe je zoekt en je omkaderd verder laat zoeken. Een soort begeleid verdwalen. Wanneer je klikt op een term in de grafische weergave gaan direct alle termen zich wiebelig herordenen. Alsof ze een beetje ongeduldig zijn in hun uitnodiging om verder te verdwalen in de juridische wereld.

De jury is opvallend eensgezind over de top drie. Op plek drie staat Nintec. Het systeem is slim, maar het is misschien te-veelomvattend. De jury weet niet precies wat het sterke punt is nog, of en hoe het precies werkt. Op twee staat team LegalMind, met een slimme nieuwsbrief gebaseerd op een algoritme dat zich steeds verder ontwikkeld. Het systeem is goed bedacht, vindt de jury en geeft het team een eervolle vermelding. Team From RU onderscheid zich in innovativiteit. Ze leveren een nieuw inzicht aan de jurist.

De winnaars hebben alle vijf geen idee wat ze met de prijs gaan doen. Een tevreden grijns op de na twee dagen coderen ietwat bleke bekkies. “Waarschijnlijk iets voor de computer kopen.” Een ander grapt. “Ja, of we gaan vanavond met zijn allen in een chique hotel een feestje houden.” Het idee wordt lachend afgeketst. “Zonde. We vallen waarschijnlijk allemaal in slaap.”