Waarom digitale toegankelijkheid de norm moet zijn

In Nederland hebben 2 miljoen mensen in meer of mindere mate een beperking of handicap. Zij willen, net als iedereen, meedoen in de maatschappij. Maar het gebrek aan toegang tot informatie is voor hen één van de grote barrières. We spraken Astrid Leunk, Service Delivery Manager bij Wolters Kluwer, over de digitale toegankelijkheid van Legal Intelligence, Public Intelligence en Tax Intelligence.

Wat als je het tijdschrift “Nederlandse Jurisprudentie” wilt lezen, maar door een handicap geen tijdschrift kunt vasthouden of lezen? Veel gebruikers die slechtziend of blind zijn of hun handen niet kunnen gebruiken, gebruiken hulpmiddelen zoals spraaksoftware, beeldschermloep of braille toetsenborden. Maar niet iedere website of applicatie kan met die hulpmiddelen omgaan. Dat is frustrerend.

Haperende tabtoets

Astrid Leunk legt uit: “Een blind persoon navigeert zonder muis en gebruikt de tabtoets om langs functies en zoekresultaten te springen. De spraaksoftware moet daarbij duidelijk aangeven welke acties er achter deze toetsen mogelijk zijn, zoals dossiers, bronnen, attenderingen of zoeken. Op websites die niet zijn geoptimaliseerd voor digitale toegankelijkheid werkt die tabtoets niet goed, waardoor gebruikers vastlopen. Dan moeten ze bijvoorbeeld eerst een hele pagina doorklikken voordat ze bij de gewenste actie komen. Dat maakt het gebruik enorm lastig.”

Toegang tot informatie maakt het verschil

Digitale toegankelijkheid is niet alleen een kwestie van techniek, maar vooral van inclusiviteit. “Toen ik voor het eerst hoorde dat iemand vastliep in het systeem en de mogelijkheden, dacht ik: dit mag niet. Ik wil dat iedereen mee kan doen en de toegang tot informatie maakt vaak het verschil tussen wel of niet meedoen in de maatschappij”, zegt Astrid. “Ik vind het daarom essentieel dat we onze verantwoordelijkheid nemen om deze groep mensen te ondersteunen. Digitale toegankelijkheid biedt hen kansen.”

Materiaal digitaliseren

Iedereen laten meedoen, dat vraagt iets van de overheid, instellingen en bedrijven zoals Wolters Kluwer en Legal Intelligence. Astrid: “In ons geval draait het om het in aangepaste vorm aanbieden van informatie. Al sinds jaren digitaliseren we ons fysieke lesmateriaal, video’s zijn ondertiteld en we leveren wekelijks digitale bestanden aan Dedicon aan om deze te laten omzetten in alternatieve leesvormen (zoals braille) voor mensen met een leesbeperking.”

Beter voor iedereen

Het zoeksysteem van Legal Intelligence was al digitaal toegankelijk, en ook in de toekomst werken we door zodat het systeem beter voldoet aan de wensen van mensen met een (visuele) beperking. “Een dossier blijft een dossier. Een attendering blijft een attendering. Alleen worden pagina’s beter gestructureerd voor mensen met een beperking. Dat is ook het mooie: als je een website gebruiksvriendelijk maakt voor iemand met een beperking, wordt deze beter voor iederéén”, aldus Astrid.

Feedback van een blinde senior adviseur van de rechtbank Zeeland West-Brabant

De verbeteringen rond de digitale toegankelijkheid van LI hebben Astrid en haar collega’s niet helemaal zelf verzonnen. Zij krijgen regelmatig verzoeken van de doelgroep om zaken aan te passen. Zo hebben Astrid en product owner Ruud Koorevaar bijvoorbeeld intensief samengewerkt met een senior adviseur vanuit de rechtbank Zeeland / West-Brabant . Astrid: “Haar Fusion-schermlezer zet tekst en andere visuele elementen op een pc om in spraak of in braille. Maar de adviseur liep vast bij het lezen van boeken vanuit de LI Library. De schermlezer bleef hangen na de inhoudsopgave. Toen zijn we langsgegaan om het probleem te begrijpen en samen met Fusion zijn we dit probleem aan het oplossen. Die samenwerking loopt nog steeds. Ook zij wil ons graag blijven helpen met verbeteren van de applicaties.

Hele computer met je duim bedienen

Een ander voorbeeld is Laura Bliek . Deze jonge vrouw met een spierziekte kan alleen haar duim gebruiken om de computer te bedienen. “Ze kan dus geen bladzijden omslaan of aantekeningen maken. Dat moet allemaal digitaal met een computer die rond haar wensen is gebouwd. Met onze hulp kon zij haar opleiding volgen en werkt ze nu voor een medisch adviesbureau binnen het sociale domein. Veel mensen met een beperking staan helaas aan de zijlijn van de samenleving, maar met de juiste hulp en tools kunnen ze wél meedoen. Dit is daar een fantastisch voorbeeld van”, zegt Astrid.

Bewustzijn en wetgeving

Wil je digitale toegankelijkheid goed aanpakken, dan moet een hele organisatie zich er bewust van zijn dat dit een belangrijk thema is. “Daarom houden wij bijvoorbeeld ook sessies met ons hele contentteam, ontwikkelaars en managers om te tonen wat ervoor nodig is dat iedereen met onze content kan werken. Ook De European Accessibility Act 2025, ook wel WCAG 2025,
rond toegankelijkheid helpt. Het zorgt ervoor dat steeds meer bedrijven en partijen waarvan bronnen in Legal Intelligence te vinden zijn, ook beter toegankelijk worden. Toegankelijkheid moet de norm worden, ontoegankelijkheid de uitzondering.”

Meedenken over LI

Legal Intelligence blijft ondertussen werken aan verbeteringen. Heb jij een beperking of handicap waardoor je geen gebruik kunt maken van Legal Intelligence of de uitgaven van Wolters Kluwer? “Ik sta altijd open voor feedback van gebruikers. Neem contact op en vraag naar mij, Astrid Leunk. Dan kijken we samen wat we voor je kunnen betekenen.”