In gesprek met Arnold Mulder: ons streven is om nieuwe technieken zoals AI te verweven in het dagelijkse werk
Legal tech wint terrein binnen de advocatuur. Wat is de huidige stand van zaken, waar liggen de kansen en wat betekent dit voor het werk van de advocaat en kennismanager? We interviewden Arnold Mulder, Kennismanager bij Lexence, over digitalisering en legal tech: “Ik heb de meeste verwachtingen van de inzet van AI in het juridische werkveld. Wat er momenteel op de markt komt, is veelbelovend.”
Over Lexence
Lexence is een advocaten- en notariskantoor, gespecialiseerd in ondernemings- en vastgoedrecht. Ruim 95 advocaten en (kandidaat-) notarissen werken samen in specialistische teams om cliënten binnen die niches in alle juridische facetten te bedienen. Vanuit het kennis- en informatiemanagement worden deze specialisten zo goed mogelijk ondersteund om hun werk te kunnen doen, waarbij de inzet van innovatieve technieken een steeds belangrijker rol speelt.
Wat zijn de belangrijkste veranderingen die de digitalisering heeft veroorzaakt in de juridische sector?
“Digitalisering heeft het werk vooral makkelijker, sneller en efficiënter gemaakt. Dit is natuurlijk niet alleen voorbehouden aan de juridische sector, maar zal gelden voor vrijwel alle sectoren in de zakelijke dienstverlening.
In de juridische sector, waar kennis en informatie een zeer grote rol spelen, is de impact wellicht net iets groter geweest dan in veel andere sectoren. De digitaliseringsgolf heeft het makkelijker gemaakt om de juiste informatie te vinden. Waar een advocaat voorheen een groot aantal verschillende fysieke bronnen moest raadplegen, gaat dat nu via zoekportalen; één plek waar alle informatie te vinden is.”
Waar liggen volgens jou de kansen binnen legal tech?
“Ik verwacht het meest van Artificial Intelligence (AI) in het juridische werkveld. AI gaat helpen bij het zoeken naar juridische informatie. Het kan bijvoorbeeld worden toegepast om makkelijker en beter specifieke rechtspraak te vinden.
Daarnaast kan AI ingezet worden voor allerhande onderzoekswerk, zoals nu bijvoorbeeld al bij due diligence gebeurt, en bij het analyseren en herkennen van patronen in documenten zoals contracten. Ik zie het vooralsnog als een extra toolkit die juristen ter beschikking gesteld krijgen en waarmee ze nog sneller en beter geïnformeerd zijn en zodoende hun cliënten nog beter kunnen bijstaan. ”
Hoe kijk je aan tegen de legal tech tools die vandaag de dag beschikbaar zijn?
“Ik vind het veelbelovend dat er steeds meer op de markt komt. Er zitten inmiddels ook veel mooie AI-gerelateerde toepassingen bij. Het is soms lastig om door de bomen het bos te zien. Iedereen lijkt op zoek te zijn naar het wondermiddel: de techniek die ineens álles beter maakt. Ik geloof meer in stapsgewijze aanpak.
Het kost veel tijd om een toepassing te ontwikkelen die goed genoeg is om te integreren in het juridische werk. Zo’n systeem moet gevoed worden met data en toepasbaar zijn op praktijksituaties, algoritmes moeten kloppen. Daar is veel test- en experimenteerwerk voor nodig. Die tijd is er niet altijd. Ik denk dat veel van de huidige systemen nog net te weinig bieden. En zolang de tools nog niet perfect zijn, heeft dat ook consequenties voor of ze al dan niet worden omarmd.
Dat het gaat komen, daar twijfel ik niet over, maar er zullen nog wel enige jaren overheen gaan voordat het echt ingepast kan worden in het juridische werk.”
Hoe gaan jullie daar bij Lexence mee om?
“Lexence bevindt zich net als veel andere kantoren in de verkennende fase. We proberen veel uit, testen veel en zetten het af en toe al in op specifieke projecten. Experimenteren is voorlopig het belangrijkste, het moet voor 100% werken. We moeten er blindelings op kunnen vertrouwen, voordat we het gaan inzetten voor onze cliënten. Op termijn is het onze intentie om nieuwe technieken zoals AI te verweven in het dagelijks werk, zodat het voor de advocaat een gewoonte wordt om deze te gebruiken, zonder daar over na te hoeven denken.
We maken bij Lexence al gebruik van AI-software die we onder andere gebruiken voor data-analyse, maar ook voor het herkennen van patronen in documenten. Met de beslisboomsoftware van Berkeley Bridge maken we onze eigen kennistools, bijvoorbeeld een tool voor het berekenen van de transitievergoeding, en automatiseren we onze modelcontracten. Inmiddels ontwikkelen we ook tools waarin infographics als output worden gegenereerd. Dit sluit aan bij de trend om complexe juridische materie te verduidelijken middels visualisatie. Omdat het mogelijk is condities te verbinden aan deze grafische output, stelt dat ons bovendien in staat snel visualisaties op maat te maken voor specifieke cliënten. Daarmee is het een erg krachtig middel.
“Ik hoop op de heilige graal: dat je met één goede zoekactie rechtspraak kunt doorzoeken.”
Je noemde eerder de zoektocht naar het ‘wondermiddel’. Wat zou dat in jouw ogen zijn?
“Vanuit mijn vak volg ik natuurlijk de nieuwe generatie research- en zoektools, waarin AI wordt ingezet om juridische informatie beter vindbaar te maken. Ik hoop op de heilige graal: dat je met één goede zoekactie rechtspraak kunt doorzoeken. Dit is voor een advocaat op dit moment het meest tijdrovende researchwerk.
Een goed AI-systeem kan ervoor zorgen dat je niet tientallen, maar bijvoorbeeld nog slechts twee tot vier uitspraken vindt; de uitspraken die het nauwst aansluiten bij jouw zaak. Niet getoonde uitspraken moet je dan ook echt kunnen uitsluiten. Wellicht is dat een utopie, uitspraken zijn vaak erg specifiek en het is daarom de vraag of een AI-systeem voldoende gevoed kan worden om patronen binnen een hele specifieke context te leren herkennen. Het zou het researchwerk in ieder geval moeten kunnen vergemakkelijken, bijvoorbeeld door het verzorgen van een hele duidelijke en effectieve ranking van zoekresultaten.
Hoe zal legal tech de advocatuur in de toekomst beïnvloeden?
“In eerste instantie zal legal tech het werk van juridisch professional makkelijker gaan maken. Zoals het in het verleden altijd is gegaan met de komst van nieuwe technologieën. Pas later zal het echt impact gaan hebben op het werk wat we doen. Er komen steeds meer slimme en goedkope oplossingen voor het “simpele” en het standaard juridische werk. Het gaat erom dat je als kantoor excelleert in het meer complexe juridische werk en zo toegevoegde waarde biedt met datgene waar je echt goed in bent.
Tegelijkertijd moeten we als kantoor meevaren op alle nieuwe mogelijkheden en wendbaar blijven. Cliënten zullen ook niet anders verwachten, omdat dergelijke technieken straks alom in de samenleving vertegenwoordigd zullen zijn.”
En wat betekent dat voor de werkzaamheden van de kennismanager?
“Kennismanagement wordt er alleen maar leuker en interessanter door. Nieuwe technieken zorgen ervoor dat wij onze advocaten en notarissen beter kunnen bedienen, zodat ze sneller tot de kern van de zaak kunnen komen. Wij fungeren daarbij vaak als voorpost, waarbij we als eerste kennis nemen van nieuwe technologische ontwikkelingen. Het is van belang dat wij de technieken snappen en begrijpen hoe deze kunnen worden toegepast op en vertaald naar de juridische werkpraktijk. Hoe scheiden we het kaf van het koren en waar ligt de hoogste toegevoegde waarde? Zo is het eigenlijk al 25 jaar en dat maakt ons vak zo leuk!”
Lexence en Legal Intelligence (LI) gaan way back. Vanuit welke behoefte is die samenwerking ontstaan?
“Voor de komst van de content integrators zocht je naar juridische informatie in een wirwar van bronnen van verschillende uitgevers. Zowel op papier als digitaal in databanken en zelfs op cd-roms. Content integratie bracht alles bij elkaar, op één centrale plek al je juridische content raadpleegbaar en doorzoekbaar. Legal Intelligence was één van de eerste leveranciers die dat op goede wijze aanbood. In 2007 waren we het derde kantoor dat met Legal Intelligence in zee ging. Het is voor ons nog steeds de place to go voor juridische informatie, onontbeerlijk voor het werk van de juridische professional.”
En inmiddels maken jullie ook gebruik van LI LIbrary.
“Dit jaar zijn we met LI LIbrary gestart, omdat onze boekencollectie de laatste contentsoort was die we digitaal nog niet volledig tot onze beschikking hadden. Het was voor ons niet meer dan logisch om boeken ook binnen Legal Intelligence aan te bieden. In februari is de eerste batch boeken in LI LIbrary beschikbaar gemaakt, precies voordat we door COVID-19 grotendeels thuis gingen werken. Het heeft dus direct z’n nut bewezen. Erg handig is bovendien de LI LIbrary shop waarmee we binnen een paar minuten een nieuw boek tot onze beschikking hebben.”
Van welke functionaliteiten wordt het meest gebruik gemaakt?
“De advocaten en notarissen gebruiken met name de standaard zoekfunctie in combinatie met de filtermogelijkheid achteraf. De dossierfunctie wordt ook veel gebruikt om artikelen over een bepaald onderwerp te bewaren. Onze informatiespecialisten gebruiken de meer geavanceerde zoektechnieken, meestal naar aanleiding van een researchvraag van advocaat of notaris.”
Wat is jouw advies aan Legal Intelligence?
“Ik hoop dat Legal Intelligence gaat kijken naar de mogelijkheden om AI in te zetten om het zoeken naar informatie en ranken van resultaten te optimaliseren. LI blijft immers onze centrale plek voor juridische informatie, dus ik zou dat soort technieken ook daar graag ter beschikking hebben.”
_________________________
Benieuwd wat LI LIbrary voor jouw kantoor kan betekenen?
